Termin dysleksja rozwojowa oznacza specyficzne trudności w nauce czytania i pisania, mimo stosowania obowiązujących metod nauczania, normalnej inteligencji dziecka i sprzyjających warunków społeczno-kulturowych.
W celu dokładnego wskazania trudności u dzieci używa się czterech określeń, a mianowicie
dysleksja – to trudności w opanowaniu umiejętności czytania
dysgrafia – to zaburzenia dotyczące techniki pisania (niski poziom graficzny pisma)
dysortografia – to trudności w opanowaniu poprawnej pisowni
dyskalkulia – trudności w nabywaniu umiejętności matematycznych.
Zaburzenia te zazwyczaj współwystępują ze sobą, charakterystyczne jest również to, że zmieniają one swoją postać wraz z wiekiem dziecka, jedne ustępują, inne nasilają się. Możliwość diagnozowania dysleksji istnieje po ukończeniu klasy II szkoły podstawowej czyli w 9 r.ż (wcześniej - na ujawnienie ewentualnych symptomów "ryzyka dysleksji"). Objawy dysleksji u dzieci w młodszym wieku szkolnym to między innymi (ich jakość i liczba decyduje o diagnozowaniu zaburzenia):
Motoryka duża
Niska sprawność ruchowa w zakresie ruchów całego ciała(dziecko słabo biega, ma kłopoty z utrzymaniem równowagi, z trudem uczy się jeździć na rowerze, hulajnodze, jest niezdarne, źle funkcjonuje w zabawach ruchowych, nie lubi lekcji wychowania fizycznego, słabo radzi sobie na placu zabaw)
Motoryka mała
Obniżona sprawność ruchowa rąk, trudność i niechęć do wykonywania czynności samoobsługowych (takich jak wiązanie sznurowadeł, zapinanie guzików) trudności z opanowaniem prawidłowych nawyków podczas rysowania i pisania (niewłaściwy chwyt, nieprawidłowy kierunek kreślenia linii pionowych i poziomych) trudności w odtwarzaniu złożonych figur geometrycznych, rysowaniu szlaczków, pisaniu, nieumiejętność pisania w liniaturze, zbyt mocne przyciskanie ołówka/długopisu, szybka męczliwość ręki.
Koordynacja wzrokowo-ruchowa
Zaburzenia przejawiają się między innymi problemami w rzucaniu i chwytaniu piłki i innymi trudnościami w czynnościach wymagających koordynacji czynności ręki i oka funkcje wzrokowe-dziecko ma trudności z wyróżnianiem elementów z całości, a także ich łączeniem w całość (zabawy typu układanie mozaiki) trudności z wyodrębnianiem szczegółów różniących dwa obrazki; trudności z odróżnianiem kształtów podobnych (np. figur geometrycznych, liter) lub identycznych, ale inaczej położonych w przestrzeni (np. liter p-g-b-d).
Funkcje językowe-zaburzenia
Objawiają się w postaci nieprawidłowej artykulacji wielu głosek, błędów gramatycznych, jak również z niepoprawnym stosowaniem wyrażeń przyimkowych określających stosunki przestrzenne (nad-pod, za-przed, wewnątrz- na zewnątrz); trudności z różnicowaniem głosek podobnych (np. dźwięcznych i bezdźwięcznych), trudności z dokonywaniem analizy i syntezy sylabowej i głoskowej, rozpoznawaniem i tworzeniem rymów, z tego wynikają dalsze problemy z uczeniem się wierszyków, piosenek, nazw, szczególnie ułożonych w sekwencje (np pory dnia, nazwy posiłków, dni tygodnia itp.), wadliwa wymowa, przekręcanie złożonych wyrazów, używanie sformułowań niepoprawnych pod względem gramatycznym lateralizacja- opóźnienie rozwoju lateralizacji, obserwowany brak ustalenia ręki dominującej i utrzymywanie się oburęczności;
Orientacja w schemacie ciała i przestrzeni
Trudności ze wskazywaniem strony lewej i prawej (u siebie i innych) określeniem położenia przedmiotów względem siebie, trudności w orientacji w czasie, np. określaniu pory roku, dnia, godziny na zegarze, częste problemy z tzw „poczuciem czasu”
Czytanie
Dziecko czyta bardzo wolno, długo utrzymuje się prymitywna technika, głównie literowanie i sylabizowanie z wtórną syntezą słowa, nie zawsze dokonuje poprawnej syntezy; przekręca wyrazy, nie rozumie przeczytanego zdania i całego tekstu.
Pisanie
Przy pierwszych próbach pisania liter i cyfr pojawia się pismo zwierciadlane, wyrazy często pisane od strony prawej do lewej, trudności z opanowaniem poprawnej pisowni i z zapamiętaniem kształtu liter rzadziej występujących, o skomplikowanej strukturze (F, H, Ł, G); mylenie liter podobnych pod względem kształtu lub liter identycznych, lecz inaczej położonych w przestrzeni: p - b - d - g; popełnianie dużej liczby błędów podczas przepisywania tekstów, trudności z zapisywaniem zmiękczeń, mylenie głosek i-j, głosek nosowych ą -om, ę-en, opuszczanie, dodawanie, przestawianie, podwajanie liter i sylab; pisanie wyrazów bezsensownych; bardzo nasilone trudności podczas pisania ze słuchu (dyktanda).
Zdiagnozowanie przez specjalistów u dziecka dysleksji rozwojowej powinno zmotywować rodziców do jak najszybszego zapewnienia szerokiej pomocy psychologiczno-pedagogicznej. W żadnym wypadku nie należy traktować opinii o dysleksji jedynie jako wymówki odpowiadającej za wszystkie niepowodzenia szkolne i usprawiedliwieniem dla lenistwa.
Trwa wysyłanie Twojej oceny...
