Nasz sposób postępowania z dzieckiem wpływa na to, jakim człowiekiem się ono stanie. Każdy rodzic chce wychować dziecko na „wspaniałego, dobrego” człowieka. Ważne jest, jakimi metodami osiągniemy ten cel. Od sposobu sprawowania przez mamę i tatę roli rodzica, od ich postaw wobec dziecka, zależy jak będzie wyglądała ta droga do sukcesu wychowawczego.
„Wychowanie bez błędów jest mitem. Nic takiego nie istnieje.
I nie tylko nie istnieje, ale wręcz nie powinno istnieć.
Rodzice są ludźmi. Popełniają więc błędy i nie wiedzą wszystkiego.
Natomiast odpowiedzialni rodzice nie są mitem”.
Janet G. Woititz
Jak dziecko odbiera nasze postawy? Co z nich rozumie? Jakie sygnały przekazujemy dziecku? Na ile od naszych postaw, uzależnione są relacje w rodzinie?
Rodzice powinni kierować się dwoma podstawowymi zasadami: okazywanie miłości dziecku (szacunku, akceptacji) oraz stosowanie przyjętych w rodzinie reguł postępowania (stawianie granic, wymagań). (Krasowska 1998)
Aspekty te mają swoje odzwierciedlenie w postawach rodzicielskich. (podział wg Zbigniewa Grasia 1994)
Postawę pełną miłości, okazywania uczuć, akceptacji, dziecko odbiera, jako informację: „Kocham Cię, lubię, szanuję, jesteś dla mnie ważny, możesz na mnie liczyć, chętnie z Tobą rozmawiam i przebywam, rozumiem Cię, jestem dla Ciebie wsparciem, cenie Cię za to co robisz i jaki jesteś.”
Wrogość ze strony rodzica, negatywne ocenianie, lekceważenie, to wyraźny komunikat dla dziecka: nie podoba mi się Twoje zachowanie, niczego nie potrafisz zrobić, denerwujesz mnie. Co ono może wtedy czuć? Rodzice nie są ze mnie zadowoleni, nie lubią mnie, nie spełniam ich oczekiwań, nie czuję się kochany i chciany.
Rodzic kontrolujący, nadmiernie ingeruje w życie dziecka. W jego zachowaniu wyczuwa się ukrytą agresję. Narzuca dziecku sposób postępowania i wywołuje poczucie winy. Tak traktowane dziecko doświadcza, że nie ma prawa na okazywanie swoich uczuć, musi ze wszystkiego się „spowiadać”, staje się coraz bardziej uzależnione (niesamodzielne), czuje, że nie spełnia oczekiwań rodziców, jest niepotrzebne.
Z kolei rodzice, którzy dają dziecku nadmierną wolność i nie dbają o stosowanie się do zasad, wywołują u dziecka poczucie zagubienie. Tak naprawdę nie wie ono co mu wolno (może wszystko), a co jest zabronione. Wie, że rodzice i tak go nie sprawdzą i zrobią wszystko o co ich poprosi.
Kochająca swoboda, to następna postawa rodziców. Tu wolność traktowana jest w sposób umiarkowany. Rodzice zachęcają do nabywania umiejętności społecznych i do samodzielnego myślenia oraz równości uprawnień. Dziecko nabywa zdolność komunikowania się z innymi, wolność myślenia i partnerskiego traktowania. Nie odczuwa pełnej swobody działania.
Kochająca kontrola, to koncentracja na dziecku, ochrona, dbałość o rozwój intelektualny. Dziecko ma szanse samodzielnie myśleć i uczyć się, poznawać świat. Jest zbyt związane z rodzicami (obawa o dziecko), czuje się ważne.
Inny typ zachowań to wroga swoboda. Rodzice lekceważą i ignorują swojego potomka. Dziecku brakuje zainteresowania ze strony rodziców, którzy mało czasu poświęcają na wspólne działania. Dziecko ma wrażenie, że nie rozumieją, jakie ono ma potrzeby lub nie chcą tego dostrzec.
Ostatnia z opisanych postaw to wroga kontrola. Chętnie stosowane są tu ograniczenia i kary. Rodzic narzekający i wypominający. Dziecko czuje się nie tylko kontrolowane, ale osaczone przez rodziców ograniczeniami i zakazami. Nie może swobodnie działać, nie jest samodzielne. Rodzice stosują kary, które wywołują u dziecka sprzeciw i poczucie niesprawiedliwości.
Działania rodziców mają na celu dobro dziecka, ale nie zawsze odnoszą taki efekt. Oczywiście przyczyną tego, nie jest chęć wyrządzenia dziecku krzywdy, ale brak umiejętności wychowawczych. Nie zawsze potrafimy wczuć się w sytuację dziecka i odkryć jego potrzeby. Nie wiemy jak ono może odbierać nasze zachowania. Budowanie silnych więzi emocjonalnych z dzieckiem, pomoże nam zbliżyć się do niego. Zdobycie dodatkowej wiedzy o naszych dzieciach, pozwoli nam lepiej budować relacje rodzinne.
Kochający i stanowczy rodzic, który z jednej strony czule wspiera, a z drugiej jasno wyznacza granice, może liczyć na to, że osiągnie swoje cele wychowawcze. Jego potomek ma szanse wyrosnąć na człowieka, który będzie odczuwał szacunek do siebie, swoich rodziców i innych ludzi.
Trwa wysyłanie Twojej oceny...
