Jakim jesteś rodzicem?

Rodzina to miejsce pierwszych doświadczeń dziecka w kontaktach z innymi ludźmi. Od podejścia rodziców do swojego potomka zależy, jak będzie przebiegał jego rozwój. Sposób w jaki traktujemy dziecko, jak się do niego odnosimy, jakie emocje towarzyszą tym kontaktom, wpływa na ukształtowanie jego osobowości Postawa mamy i taty ma ogromne znaczenie, bo przecież to rodzice są dla nich najważniejszym wzorem.

„Porównując się z innymi, możesz stać się próżnym lub zgorzkniałym,
zawsze bowiem znajdziesz gorszych i lepszych od siebie.”
Max Ehrmann


W zależności od przyjętych kryteriów, istnieje wiele klasyfikacji charakteryzujących zachowanie rodziców wobec dzieci. Rozpatrzymy jeden z nich, który dzieli na rodziców (wg Marii Ziemskiej, 1973):

1. dominujących

2. zaniedbujących

3. pozwalających na wszystko

4. kochających i stanowczych

Zastanówmy się, czy do którejś z grupy możemy się zaliczyć. Jak my zachowujemy się w stosunku do naszych dzieci i jaki ma to wpływ na zaspokojenie ich potrzeb?

    1. Rodzic dominujący
        - zachowania rodzica w stosunku do dziecka

• oficjalny, sztywny;

• nieelastyczny, nieugięty;

• wymaga bezwzględnego posłuszeństwa;

• rozkazujący;

• ma duże oczekiwania;

• nadmiernie wymagający;

• nie okazuje ciepła;

• nie daje wsparcia jakiego dziecko potrzebuje;

• nie pociesza;

• nie podejmuje dyskusji z dzieckiem, nie tłumaczy;

• nie uznaje praw dziecka;

• narzuca swoje zdanie;

• nie docenia osiągnięć dziecka.

     - reakcje dziecka na postępowanie rodziców

• nie ma do siebie szacunku;

• uważa się za mało wartościowe;

• wrogo nastawione do rodziców;

• zamyka się w sobie;

• odrzuca ideały rodziców;

• często jest zagubione w hierarchii wartości;

• trudno mu podporządkować się zasadom i władzy;

• buntuje się, ale najczęściej nie uzewnętrzniając tego;

• zachowuje się agresywne, a nawet stosuje przemoc;

• imponują mu grupy rówieśników przeciwstawiających się rodzicom i normom społecznym;

• ostro domaga się swoich praw poza domem;

• trudno nawiązuje kontakty;

• bardziej narażone jest na oddziaływanie zorganizowanych grup np. sekt.

2. Rodzic zaniedbujący
   - zachowania rodzica w stosunku do dziecka

• nie okazuje miłości;

• oschły, niezadowolony;

• nie interesuje się sprawami dziecka;

• chętnie przekazuje opiekę nad dziećmi innym;

• jeśli zajmuje się dzieckiem, to stosuje rygor;

• wymaga bezwzględnego posłuszeństwa;

• dzieci mu przeszkadzają i denerwują;

• nie poświęca im czasu;

• wiecznie zajęty, nie ma czasu;

• krytykuje, upomina;

• brak konsekwencji w przestrzeganiu zasad;

• swoje zaniedbania wynagradza prezentami.

      - reakcje dziecka na postępowanie rodziców

• niska samoocena;

• nie panuje nad okazywaniem emocji;

• buntuje się;

• zagubione;

• wrogo nastawione do rodziców;

• niezaspokojona potrzeba bliskości z rodzicem;

• często unika kontaktów z rodzicem;

• brak poczucia bezpieczeństwa;

• odczuwa lęki;

• słów dorosłych nie traktuje poważnie;

• ucieka się do kłamstw, nawet kradzieży;

• brak motywacji do wielu działań np. nauki;

• szuka akceptacji w grupach wykluczonych społecznie.

3. Rodzic pozwalający na wszystko
   - zachowania rodzica w stosunku do dziecka

• wspierający, przyjazny;

• okazujący miłość, ciepły;

• słaby, bezwolny, uległy;

• niewymagający, nadmiernie opiekuńczy;

• nadmiernie wyrozumiały;

• pocieszający;

• niekonsekwentny;

• nie umie postawić granic;

• nie egzekwuje zasad;

• daje dziecku zbyt dużo swobody;

• nie chce być surowy i rygorystyczny;

• obawia się o dziecko;

• unika konfliktów;

• wyręczający;

• bezkrytyczny, zbyt tolerancyjny;

• tłumaczący złe zachowania.

      - reakcje dziecka na postępowanie rodziców

• manipuluje, lawiruje;

• nie umie przestrzegać zasad;

• postawa roszczeniowa;

• nie ma zaufania do siebie;

• brak poczucia bezpieczeństwa;

• nie potrafi kontrolować siebie;

• jest zagubione;

• brak samodzielności;

• postawa bierna;

• niezaradne, słabe;

• samolubne, rozpieszczone.

4. Rodzic kochający i stanowczy
    - zachowania rodzica w stosunku do dziecka

• okazuje miłość i ciepło;

• wspierający, przyjazny;

• zainteresowany sprawami dziecka;

• poświęca czas na kontakty z dzieckiem;

• otwarty na problemy dziecka;

• słuchają dzieci;

• szanujący zdanie dziecka;

• współpracujący;

• elastyczny;

• nie ogranicza swobody;

• przestrzega zasad i norm;

• jasno określa granice;

• stanowczy, konsekwentny.

      - reakcje dziecka na postępowanie rodziców

• czuje się kochane i akceptowane;

• szanuje siebie;

• poczucie bezpieczeństwa;

• otwartość;

• wiara we własne możliwości;

• dobre kontakty z innymi ludźmi;

• samodzielne;

• stosuje zasady;

• uznaje władzę;

• mniejsza skłonność do przyłączanie się do grup ryzyka.

Po zapoznaniu się z charakterystyką postaw rodziców i skutków ich postępowań, pozwólmy sobie na chwilę autorefleksji. Czy odnalazłem siebie w tych grupach? Czy powinienem wprowadzić jakieś zmiany w swoich kontaktach z dziećmi? Jakich zachowań należy unikać? A może udało mi się znaleźć potwierdzenie, że mój sposób postępowania jest prawidłowy?

W wychowaniu dzieci najważniejsze są dwa czynniki: okazywanie dziecku miłości i przestrzeganie przyjętych zasad w rodzinie. Stosując te reguły, jesteśmy na najlepszej drodze do odniesienia sukcesu wychowawczego.

Autor: Ewa Ukleja

Trwa wysyłanie Twojej oceny...

Jeszcze nie ocenione. Bądź pierwszym który oceni ten wpis!
Kliknij pasek ocen aby ocenić wpis.

• drukuj artykuł
• ilość komentarzy: 0