Czy powinniśmy mieć wymagania wobec naszych dzieci? Czy stawianie wysokich wymagań wychodzi dzieciom na dobre? Czy można dziecko jednocześnie kochać i wymagać?
„Mądra miłość” wyraża się między innymi umiejętnością wyznaczenia dziecku jasnych zasad i granic jego postępowania. Wymagania są ważnym i koniecznym elementem dla rozwoju dziecka. Spełniają one swoją rolę tylko wtedy, gdy towarzyszy im miłość. Dziecko kochane, wykonując zadania wyznaczone przez rodziców, traktuje je jak codzienną czynność, a nie przymus. Uważa wymagania za „normalny” element życia i nie widzi w tym nic złego. Miłość nie oznacza całkowitego braku wymagań, a wręcz przeciwnie. Rodzic przede wszystkim powinie dobrze znać możliwości swojego dziecka i dostosować do nich poziom wymagań.
- Zbyt niskie wymagania obniżają poczucie wartości u dziecka, nie dają mu szansy na wykazanie się jego prawdziwym potencjałem. Dziecka często lekceważy te polecenia, bo nie nakłaniają go do wysiłku i nie dają szansy podwyższenia obecnych umiejętności. „Widocznie mama (tata) we mnie nie wierzy, jeśli daje mi tylko tak proste zadania.”
- Zbyt wysokie wymagania, którym dziecko nie jest w stanie sprostać, prowadzą do wystąpienia reakcji lękowych. Obawia się ono niezadowolenia, gniewu rodziców. W takich sytuacjach dzieci uciekają się do kłamstw. Jest to po prostu reakcja obronna.
Poczucie niespełnienia oczekiwań rodziców wywołuje u dziecka duży stres, który bardzo negatywnie wpływa na jego psychikę.
Mają one niską samoocenę, czują się winne i bezsilne. Bardzo wysokie wymagania, przy braku okazywania dziecku miłości, prowadzą do przemocy psychicznej wobec dziecka.
Wymagania w stosunku do dzieci powinny być dostosowane przede wszystkim do ich wieku:
W pierwszym roku życia nie wolno dziecku stawiać żadnych wymagań! Niemowlę jest całkowicie uzależnione od nas. Zadaniem rodziców, w tym okresie, jest troszczenie się o dziecko i jak najszybsze spełnienia jego potrzeb. Dzięki temu dziecko poznaje ważny mechanizm, że zgłoszenie potrzeby prowadzi do jej zaspokojenia i że ono ma wpływ na przebieg tych wydarzeń (poczucie sprawstwa). Nasza rola wychowawcza w tym czasie sprowadza się do tych działań, które zapobiegną powstaniu u dziecka poczucia bezradności i biernej postawie wobec życia. Brak wymagań w stosunku do niemowlęcia przyczyni się do ukształtowania poczucia bezpieczeństwa, własnej wartości i niezależności.
U starszych dzieci zaczynamy wprowadzać reguły życia społecznego. Proces ten powinien przebiegać stopniowo i być zgodny z możliwościami dziecka. Dlatego tak ważna jest wiedza dotycząca psychiki dziecka w poszczególnych etapach jego życia, żeby nasze wymagania były adekwatne do obecnego momentu rozwojowego. Należy również wziąć pod uwagę indywidualne predyspozycje naszych potomków.
Wymaganie od dziecka dwuletniego utrzymywania porządku jest absolutnie sprzeczne z jego możliwościami. Pojęcie porządku dla tak małego dziecka jest abstrakcją. Jedynie może wykonać nasze polecenie wyrażone w konkretny i krótki sposób: „Wrzuć klocki do pudełka.”. Dopiero w piątym roku życia, takie oczekiwanie staje się uzasadnione.
Nie wymagajmy również od naszych maluchów, żeby nie szalały, nie biegały i żeby były „grzeczne”. Dziecko spokojne i ciche raczej budzi niepokój, niż zadowolenie. Ciekawość świata, dynamika poszukiwań, potrzeba ruchu, to naturalne zachowania dziecka. Przecież chcemy, żeby nasze dzieci wyrosły na mądrych, dociekliwych, poszukujących i inteligentnych ludzi.
Nie stawiajmy też zbyt dużych wymagań związanych z edukacyjnym rozwojem naszego dziecka. Szczególnie u małych dzieci chcemy rozwinąć wszystkie możliwe zdolności, zorganizować każdą ich chwilę. Dzieci potrzebują też mieć czas tylko dla siebie, nawet na nudę, a przede wszystkim chcą jak najwięcej czasu spędzać z rodzicami.
Nasze wymagania w stosunku do dzieci w wieku szkolnym, to przede wszystkim stopnie. Każdy rodzic chciałby, żeby jego dziecko uczyło się jak najlepiej. Często jednak tych ambicji rodziców, dzieci nie są w stanie zaspokoić. Pamiętajmy, że nasze wymagania nie mogą przekraczać możliwości naszych dzieci. Ważniejszy jest wysiłek dziecka i jego praca, niż rezultat w postaci oceny. Te starania powinniśmy docenić.
Istotne są takie oddziaływania na dziecko, dzięki którym samo nauczy się określać wymagania w stosunku do siebie i będzie starało się je podnosić.
Podobne:
- Wychowanie dzieci - kiedy pomaganie zamienia się w wyręczanie?
- Wychowanie dzieci - co zamiast krytykowania?
Trwa wysyłanie Twojej oceny...
