Mimo ogromnego postępu w sposobach pozyskiwania informacji, 85% wiedzy trafia do nas drogą czytelniczą. Z tego względu czytanie jest nadal najważniejszym narzędziem zdobywania informacji.
PROBLEMY
"Nikt nic nie czyta, a jeśli czyta, to nic nie rozumie, a jeśli nawet rozumie, to nic nie pamięta."
Stanisław Lem.
Główne problemy to:
niska efektywność metod nauki czytania,
wzrost wymagań wobec uczniów,
złe nawyki czytelnicze,
dysleksja.
POTRZEBY
Wzrost ilości informacji oraz potrzeba ciągłej aktualizacji wiedzy, wymusza na współczesnym uczniu konieczność usprawnienia procesu czytania. Nie uporamy się z tym zadaniem czytając tak jak dotychczas.
Uczniowie i studenci większość informacji niezbędnych w procesie uczenia się, zdobywają poprzez czytanie, a to oznacza wiele godzin „ślęczenia” nad podręcznikami. Poprzez zdobycie umiejętności efektywnego czytania, można znacznie skrócić czas potrzebny na naukę.
KORZYŚCI
Podstawowe korzyści, jakie zdobędzie uczeń dzięki opanowaniu umiejętności efektywnego czytania:
szybciej i skuteczniej będzie się uczył,
będzie miał satysfakcję z nauki,
upora się z lekturami,
polubi czytanie,
uwierzy w swoje możliwości,
zwiększy swoją motywację do nauki,
zmniejszy codzienny szkolny stres,
stanie się bardziej samodzielny,
będzie miał więcej wolnego czasu na rozwijanie zainteresowań.
PROCES CZYTANIA
Na procesie czytania decydujący wpływ mają:
fazy czytania
fiksacja
rodzaje czytania
pole widzenia (definicja; sposoby poszerzania pola widzenia)
prędkość postrzegania
FAZY CZYTANIA
Czas trwania tego procesu u przeciętnego czytelnika to ok. 1 ÷ 1,5 sek / słowo.
Proces czytania składa się z 6 faz:
faza dostrzeżenia – trwa średnio ok. 0,5 sek (0,25 ÷ 0,75)
faza impulsu nerwowego – ok. 0,01 sek
faza rozszyfrowywania – ok. 0,01 sek
faza analizy – ok. 0,01 sek
faza zapamiętania – ok. 0,01 sek
faza czekania czyli wybierania następnej informacji – ok. 0,5 sek
FIKSACJA
Nasze oko w czasie czytania porusza się po tekście w sposób skokowy, od słowa do słowa. Fiksacja to moment zatrzymania oka na czytanym słowie lub słowach. Aby zwiększyć efektywność czytania, musimy zmniejszyć ilość i czas zatrzymań.
RODZAJE CZYTANIA
Można wyróżnić trzy rodzaje czytania:
POLE WIDZENIA
Jest to obszar widziany przez oko znajdujące się w bezruchu. W procesie czytania traktujemy je jako odcinek tekstu mierzony liczbą znaków spostrzeganych przez oko w trakcie zatrzymania.
Największa ostrość widzenia jest w punkcie fiksacji i zmniejsza się do peryferii naszego całkowitego pola widzenia. Ogólne pole obejmuje ponad 120º.
Zasięg widzenia bocznego decyduje o liczbie spostrzeganych słów w czasie jednej fiksacji. Ma to ogromny wpływ na liczbę zatrzymań w wierszu.
Sposoby poszerzania pola widzenia
Zwiększaniu pola widzenia służą specjalne ćwiczenia, które wykonuje się na kursach efektywnego czytania.
Ważne jest też odpowiednie ustawianie tekstu: lekkie odsunięcie i ustawienie pod odpowiednim kątem (podstawka).
Przykładowe ćwiczenia:
Obserwowanie obiektów w peryferyjnym polu widzenia i skupienie na nich uwagi – np. wpatrywanie się w jeden punkt w przestrzeni, z równoczesną próbą dostrzeżenia jak największej ilości obiektów położonych obok.
Obserwowanie obiektów „kątem oka” – np. idziemy i jednocześnie obserwujemy wystawy sklepowe z jednej strony, następnie wracamy obserwując wystawy z drugiej strony lub stojąc w miejscu, przyglądamy się temu, co dzieje się dookoła nas, w peryferyjnym polu widzenia.
Wpatrujemy się w jedno słowo w tekście i nie odrywając wzroku, staramy się rozpoznać sąsiednie wyrazy (z prawej i lewej strony oraz nad i pod wyrazem obserwowanym).
Czytanie kolumn gazet – wybieramy taka gazetę, która ma szpaltę trochę szerszą niż nasze obecne pole widzenia, ustawiamy wzrok na środku szpalty i czytamy, przesuwając wzrok linijka po linijce z góry na dół (jedna fiksacja na każdy wiersz).
Czytanie napisów w kinie jedną fiksacją (staramy się odczytać cały napis nie przesuwając wzroku wzdłuż tekstu, czyli utrzymując wzrok w środkowym punkcie linijki).
PRĘDKOŚĆ POSTRZEGANIA
Na prędkość postrzegania wpływają:
sprawność oka (szerokość pola widzenia, czas fiksacji),
sprawność umysłu (koncentracja uwagi, „refleks”).
Można je ćwiczyć, podobnie jak pozostałe umiejętności.
ISTOTA TRENINGU EFEKTYWNEGO CZYTANIA
Głównym celem treningu jest zdobycie umiejętności szybkiego i skutecznego czytania oraz utrzymanie wysokiego stopnia zrozumienia i zapamiętania informacji zawartych w tekście.
W pierwszej kolejności należy poszerzyć pole widzenia i zwiększyć tempo postrzegania oraz pozbyć się podstawowych błędów czytelniczych.
Po opanowaniu techniki następny etap to praca nad zrozumieniem tekstu.
Trening wymaga systematycznej i konsekwentnej pracy najlepiej według wskazowej trenera.
CZY KAŻDY MOŻE SZYBKO CZYTAĆ?
Szybkie czytanie jest umiejętnością, którą każdy może osiągnąć, ale musi regularnie ćwiczyć, by przyjąć nowy sposób czytania, przełamując utrwalone nawyki i wewnętrzne bariery. Nie możemy czytać „po nowemu”, a myśleć i działać „po staremu”!
Nie trzeba posiadać żadnych predyspozycji (poza tymi, które już mamy), żeby nauczyć się szybko czytać ze zrozumieniem. Również osoby w podeszłym wieku, z dysleksją, czy odpowiednio skorygowaną wadą wzroku mogą osiągnąć biegłość w efektywnym czytaniu.
Konieczne są:
motywacja,
wiara w sukces,
systematyczna praca,
zmiana sposobu myślenia o czytaniu,
poddanie się treningowi szybkiego czytania bez zahamowań i stresu.
CIEKAWOSTKI
Chcący na bieżąco śledzić postęp nauki, każdy specjalista musi czytać 10 – 15 razy więcej niż 20 – 30 lat temu.
W 2007 roku połowa Polaków nie przeczyta ani jednej książki, a 30% przyznało, że sięga po nią sporadycznie.
W 10% gospodarstw domowych nie ma żadnej książki. (badania Instytutu Książki i Czytelnictwa)
Sama chęć nauczenia się szybkiego czytania może spowodować zwiększenie szybkości tego procesu o około 20%.” (Szkutnik, 1992).
John F. Kennedy czytał z szybkością 2000 słów na. Wprowadził w kręgu mężów stanu USA „modę” na szybkie czytanie. Z jego inicjatywy zorganizowano kursy szybkiego czytania w 60 miastach Stanów Zjednoczonych, które przeszli prawie wszyscy członkowie senatu.
Napoleonowi wystarczył rzut oka na stronę, by wyłowić najważniejsze informacje (prawdopodobnie czytał ok. 5 tys. słów na minutę).
Szybko potrafili czytać także: Jean Jacques Rousseau, Honore de Balzac, Franklin D. Roosvelt, Karol Marks, Lew Tołstoj, Włodzimierz Lenin i wielu innych.
Leszek Balcerowicz czyta ok. 1000 słów na minutę – nauczył się tego sam.
Pierwszy kurs szybkiego czytania został przeprowadzony w 1925 roku na Uniwersytecie Syracuse w USA.
HISTORIA SZYBKIEGO CZYTANIA
Pierwsze badania nad zasadami szybkiego czytania rozpoczął francuski badacz Emile Javal w 1879 roku. Jednak dopiero w czasie II wojny światowej osiągnięto poważne rezultaty w zakresie szybkiego spostrzegania (ważnego etapu czytania). W Anglii opracowano specjalne metody szkolenia pilotów, pracowników obrony przeciwlotniczej i ludności cywilnej w szybkim rozpoznawaniu nieprzyjacielskich samolotów. Trening sprawił, że możliwe było rozpoznanie sylwetki samolotu w przeciągu ułamka sekundy! Wyciągnięto wniosek, że umiejętność tą można wykorzystać w procesie czytania. Z tego powodu podczas kursów szybkiego czytania stosowano podobny trening, dzięki czemu szybkość czytania wzrastała dwukrotnie.
Pierwsze kursy szybkiego czytania otwarto na Uniwersytecie Harwardzkim. Brał w nim udział wysoko wykwalifikowany personel największych amerykańskich firm. Wkrótce tematem zainteresowali się politycy, uczeni, dziennikarze, studenci. Podobne „szkoły szybkiego czytania” pojawiły się przy wielu uniwersytetach w USA i Wielkiej Brytanii. W latach 60-tych „oda” na tą nową technikę czytania dotarła między innymi do Austrii, RFN, NRD, Szwecji, Francji, Danii, Związku Radzieckiego.
Zachęcamy do rozpoczęcia treningu – naprawdę warto
Trwa wysyłanie Twojej oceny...
